Oferta dostępnych na rynku żarówek jest bardzo różnorodna. Poszczególne modele różnią się między sobą ze względu na zasadę działania, rodzaj mocowania oraz parametry. W związku z tym wybór odpowiedniego produktu nie zawsze jest tak oczywisty, jak mogłoby się wydawać. Czym kierować się podczas wyboru oświetlenia? Czytaj dalej i sprawdź, jakie są rodzaje żarówek, a także poznaj ich cechy charakterystyczne. Dostępne w tym artykule informacje ułatwią Ci zakup produktu dopasowanego do Twoich potrzeb.
Poszczególne modele żarówek różnią się od siebie sposobem wykonania oraz surowcami użytymi do ich produkcji, przez co mają odmienne właściwości. Dzięki temu można je podzielić na różne rodzaje i dostosować do aktualnych potrzeb.
Podstawowa klasyfikacja żarówek dotyczy ich przeznaczenia. Tym sposobem wyróżnić można modele stosowane w gospodarstwach domowych oraz te, które swoje zastosowanie znajdą w przemyśle. Każda z tych grup posiada dalszy rozłam, który omówimy poniżej.
Na początek zaczniemy od tego, jakie są rodzaje żarówek stosowanych w obiektach mieszkalnych. Otóż ze względu na budowę i zastosowane materiały można je podzielić na:
W żarówkach żarowych, w szczelnym kloszu wraz z mieszaniną gazów lub próżni, znajduje się specjalne, żarzące włókno. Na skutek przyłożenia energii elektrycznej emituje ono światło. Modele tego typu są najbardziej powszechne ze względu na niską cenę oraz łatwą dostępność. Charakteryzuje je przede wszystkim wierne oddanie kolorów. Niestety jednocześnie wymienić można też wiele ich wad, takich jak krótka żywotność, niska wydajność czy też duży pobór prądu. Dodatkowo tylko niewielka ilość pobranej przez nie energii (szacunkowo 5%) przetwarzana jest w światło. Cała reszta przeistacza się w ciepło, przez co żarówki tego typu dość mocno się nagrzewają. Obecnie stopniowo zostają więc wyparte, gdyż na rynku pojawiły się inne, korzystniejsze alternatywy.
Dążąc do tego, aby uzyskać większą wydajność żarówek, wprowadzono na rynek halogeny. Oprócz gazu, mają one w swoim wnętrzu również halogen, najczęściej w postaci jodu. Rozwiązanie to umożliwia zwiększenie temperatury żarnika. W efekcie żarówki mogą świecić jaśniej, mają wydłużoną żywotność i są też znacznie bardziej energooszczędne. Generują oszczędności na poziomie mniej więcej 30%. Ze względu na szybki zapłon takiego produktu zaleca się go przede wszystkim w kuchniach i łazienkach, czyli wszędzie tam, gdzie światło często jest włączane i wyłączane. Wszystko ze względu na to, że cykl włączeń i wyłączeń nie wpływa na jego trwałość. Niestety dużą wadą takich żarówek jest to, że nagrzewają się bardziej niż tradycyjne modele.
Świetlówki działają na zasadzie wyładowań jarzeniowych w rurze wypełnionej gazem. W ich przypadku za emisję światła odpowiedzialny jest tzw. luminator, wzbudzany przez promienie UV. Świetlówki często wykorzystywane są jako oświetlenie dekoracyjne, gdyż żarówki tego typu mogą przyjmować różnorodne kształty – proste, kołowe, a w przypadku świetlówek kompaktowych także świece czy też spirale. Ze względu na to, że emitują mniejszą ilość ciepła, są też znacznie bardziej energooszczędne niż żarówki żarowe. Charakteryzuje je bardzo długa żywotność, jednak efektywność energetyczną zauważyć można dopiero po godzinie ciągłego używania. Najlepiej więc używać ich w miejscach, w których dużo się przebywa, gdyż częsty cykl włączeń i wyłączeń mógłby wpłynąć na spadek żywotności. Nowoczesne modele nie potrzebują już też specjalnych opraw z układem zapłonowym, co miało miejsce w przypadku starszych modeli.
Chociaż zaklasyfikowano je do żarówek, to ich konstrukcja znacznie różni się od tej stosowanej u opisanych wyżej poprzedników. Nie posiadają bowiem żarnika, a za źródło światła odpowiada dioda elektroluminescencyjna. Pobudza ona do świecenia luminofor umieszczony w obudowie, który odpowiada też za barwę światła. Ten rodzaj żarówek jest obecnie jednym z najczęściej wybieranych. To wszystko ze względu na to, że pobiera aż 90% prądu mniej niż żarówki żarowe. Jednocześnie też gwarantuje wysoką sprawność świetlną, krótki czas osiągnięcia pełnej jasności oraz długą żywotność. Modele LED są bowiem zupełnie niewrażliwe na liczbę cykli włączeń i wyłączeń. Nie zawierają również szkodliwych substancji chemicznych i nie nagrzewają się.
Kolejny podział dotyczy żarówek stosowanych w przemyśle. W tym wypadku wyróżnić można:
Nazywa się je też lampami wyładowczymi. Świecą bowiem poprzez wyładowania elektryczne w parach sodu. Mają wysoką skuteczność świetlną, jednak długi czas naświetlania. Ze względu na pomarańczową barwę stosowane są w miejscach, gdzie nie jest ważne wierne odwzorowanie kolorów. Biorąc pod wgląd panujące wewnątrz ciśnienie, dzieli się je na nisko- i wysokoprężne.
Ich działanie oparte jest na ciągłych wyładowaniach elektrycznych. Następują one najczęściej w mieszaninie par halogenków metali oraz rtęci i argonu. Lampy metalohalogenkowe dają naturalne, białe światło oraz charakteryzują się wysoką wydajnością. Dzięki temu umożliwiają uzyskanie szerokiego pola widzenia. Dodatkową zaletą jest też ich długa żywotność.
Każda żarówka posiada odpowiedni symbol, który umieszczony jest przez producenta na opakowaniu. Niejednokrotnie zastanawiałeś się pewnie, co on oznacza. Jest to nic innego jak zastosowany rodzaj mocowania. Jakie są więc rodzaje żarówek w tym wypadku?
Pierwszy rodzaj to żarówki, które mają wkręcany gwint. Oznaczone są symbolem z literą E i odpowiednią liczbą określającą średnicę gwintu – wyrażoną w mm. Drugie to natomiast żarówki na styki. Ten rodzaj mocowania używany jest zazwyczaj w modelach halogenowych. Określa go symbol GU i liczba, która wskazuje odległość pomiędzy stykami.
Na opakowaniach można znaleźć też inne symbole. Decydują one o właściwościach danej żarówki, które na przestrzeni lat ulegają nieustannym zmianom i udoskonaleniom. Dąży się do tego, aby żarówki były jak najbardziej energooszczędne, a jakość i barwa światła zostały znacznie poprawione. To wpływa na mnogość i różnorodność produktów oferowanych na rynku. By dobrać odpowiedni, warto zatem wiedzieć, jakie są rodzaje żarówek i czym się od siebie różnią.
Najczęściej stosowane parametry żarówek to:
– moc wyrażana w watach (W) – tutaj należy uważać, bo nie zawsze żarówka o niższym parametrze mocy będzie świecić gorzej. Wszystko zależy od jej rodzaju, przykładowo żarówki LED-owe mają niższe wartości mocy, a świecą mocniej;
– napięcie – dzięki niemu wiesz, do czego przystosowana jest dana żarówka. Poszczególne instalacje różnią się napięciami, dlatego w przypadku niektórych modeli konieczne może okazać się zastosowanie transformatora;
– temperatura barwowa – wyrażana w stopniach Kelwina (K). Decyduje o tym, czy żarówka będzie świecić światłem ciepłym (poniżej 3000K), neutralnym (3500-5000K), czy zimnym (powyżej 5000 K);
– moc strumienia świetlnego – potocznie nazywana jasnością danej żarówki – im większa, tym jaśniej ona świeci. Określana w lumenach.
– wskaźnik oddawania barw (CRI) – określa, w jakim stopniu żarówka oddaje naturalne kolory. Wyrażany jest liczbą od 0 do 100. Im większa wartość, tym lepsza żarówka. W przypadku lamp halogenowych, LED i świetlówek opakowania oznaczone są trzycyfrowym kodem – pierwsza cyfra to współczynnik oddawania barw, a dwie pozostałe oznaczają temperaturę barwową;
– żywotność – podana za pomocą godzin;
– klasa efektywności energetycznej – litera i dodatkowy symbol (+). Najbardziej energooszczędna jest litera A. Jej wartość można jednak zwiększać, dodając symbol (+) np. A+, A++. Kolejne litery alfabetu lub mniejsza liczba tych symboli oznaczają więc większe zużycie prądu;
– liczba cykli włączeń i wyłączeń – świadczy o trwałości danego wyrobu;
– czas naświetlania – czas potrzebny do osiągnięcia pełnego strumienia świetlnego. Dzięki znajomości tego parametru wiesz, czy dany model nadaje się do używania w miejscach, w których światło zapalane jest tylko na chwilę.
Wiesz już, jakie są rodzaje żarówek i czym się od siebie różnią, dlatego łatwiej będzie Ci podjąć decyzję podczas zakupów. W naszym sklepie znajdziesz duży wybór poszczególnych typów i modeli. Możesz więc łatwo dobrać produkt pod kątem swoich potrzeb i tym samym wpływać na komfort, obniżenie wydatków na prąd oraz klimat, który panuje w pomieszczeniu.